Mia auxtobiografio

     Mi naskigxis  en  la  jaro  1880  en  la  urbo Dorpato de la Liflanda gubernio.  Baldaux  post  mia  naskigxo,  miaj  gepatroj translogxigxis en  la urbon Cxerna,  kie mia patro posedis domon. Kiam mi estis cxirkaux kvinjara,  mia patro perdis la  kapablecon labori kaj  mia  patrino fondis lernejon por akiri rimedojn al la edukado de siaj infanoj.  Mia patro tra amis  kaj  dorlotis  min, cxar mi  estis  post  sep  filoj  la  dua filino (mia pli maljuna fratino estis edukata  de  mia  onklino  en  Dorpato).  Mi  estis sepjara, kiam mia patro mortis.  Tiu-cxi unua cxagreno jxetis min en liton, mi estis tre longe malsana.
     La urbo Cxorna trovigxas sur bordo de la lago Pejpus,  kiu havas la longecon da 60 verstoj kaj la largxecon 40 verstoj.  Tie mi pasigis la plej belajn [substrekita per krajono] jarojn de mia infaneco.
     Kiam mi estis 14 jara, mi forveturis Dorpaton al mia kuzino, kaj estis akceptita en la 5-an klason de la lernejo.  Fininte  la lerntempon, mi  translogxigxis Moskvon,  kien mia patrino jam pli frue translogxigxis kun mia plej  juna  fratino,  kiu  estas  tre kapabla por la muziko kaj lernis en moskva konservatorio. Tie-cxi mi estas [dum] 10 jarojn oficistino, okupante [subst-
rekita] min per korespondado.
     Je la fino de la jaro 1907 mi auxdis pri la lingvo Esperanto kaj fervore komencis gxin lerni, sed pro manko da tempo, mi ne povis dauxrigi gxian lernadon kaj  preskaux  gxin  forgesis,  [gxis dank'al] <substrekita> felicxa okazo mi konatigxis en la vegetara mangxejo kun esperantisto, kiu donis al mi cxiujn detalojn pri la Moskva Esperanto-Societo.  De  tiu  tempo  mi  lernas  Esperanton seninterrompe. La lernado de la lingvo Esperanto estis facila por
mi, cxar mi konas la lingvojn germanan, rusan, francan, estan. En miaj vejnoj fluas internacia sango:  mia patro  estis  esto,  mia patrino - germanino,  mia avino svedino,  tia-maniere mi klarigas mian inklinon al la internacia lingvo.  La legado de la Esperanta literaturo liveras   al  mi  tiom  da  plezuro,  ke  mi  tute  ne bedauxras, ke mi oferis mian liberan tempon al la lernado de  nia cxarma lingvo.

                                         V.Rhejnsxtejn

       Suficxe bone   D-ro N.Korzlinskij
       Bone  A.Sahxarov.
________________________________________________________________
[Far. de Rhejnsxtejn]

           Iu grava epizodo el Esperanta historio

     Tia grava [ambaux vortoj estas substrekitaj]  epizodo  estas laux mia  opinio  la  Idista  movado. Kiam  aperas  ia  utila kaj interesa elpensajxo,  tuj  trovigxas  falsistoj.  Tiaj  falsistoj
okazis ankaux  en  la  Esperanta  movado.  Unu  el la plej gravaj imitajxoj de Esperanto estas  sistemo  sub  nomo  "Ido".  Tiu-cxi kriplajxo de Esperanto aperis en la jaro 1907.
     La profesoroj Couturat et Leau fondis en Parizo  delegitaron por la  alpreno de internacia lingvo.  Inviton al kunveno ricevis ankaux D-ro Zamenhof,  sed pro iaj kauxzoj,  li ne povis alveturi kaj petis   S-ron  de  Beaufront,  la  plej  sinceran  amikon  de Esperanto, lin anstatauxi.  En oktobro de la jaro 1907  formigxis speciala komitato   de   la   Delegitaro,  kiu  esploris  multajn projektojn de la lingvo.  Proponita estis ankaux la sistemo "Ido" de anonima auxtoro, kiu sxangxis la lingvon Esperanto gxis [nerekoneblo] <substrekita  per   krajono].   La   Komitato   akceptis rezolucion, laux kiu internacia interkomprenilo estis elektita la lingvo Esperanto,  sed kun sxangxoj,  proponitaj de "Ido". En tiu senco la  Komitato  sendis  leteron al D-ro Zamenhof,  proponante akcepti la rezolucion de  la  Komitato,  aldonante,  ke  oni  kun
plezuro konsideros  lin kiel la cxefan auxtoron de la nova lingvo"Esperanto sen sursignoj".  Kompreneble, la Lingva Komitato, kies tasko estas  zorgo  pri la konservado de la fundamentaj principoj de la lingvo Esperanto kaj kontroli gxian evoluon,  rifuzis  tiun senhontan proponon.
     Oni nun demandas,  kial S-ro de  Beaufront  ne  defendis  la lingvon Esperanto,  kies  reprezentanto  li  estis,  kaj  kial li konsentis akcepti la rezolucion de la Komitato?  La kauxzo  estis tre simpla: kiel oni poste eksciis, la sistemo "Ido" apartenis [al mem de Beaufront] <substrekita>.  Ni ne penu klarigi la  motivojn de tia lia ago, ni diru nur kelke da vortoj pri diferencoj, kiujn prezentas "Ido" kompare kun Esperanto.
     La auxtoro   de   Esperanto  penis  plej  eble  simpligi  la internacian lingvon, S-ro Beaufront multe malfaciligis gxin. Ekz. en Esperanto ekzistas unu artikolo LA, "Ido" uzas LA por ununombro, LE por multenombro.  Anstataux la literoj cx, sx, gx, jx, kun supersignoj, "Ido" uzas la diversajn literojn CH, SH, k.t.p. La akcento en "Ido" ne estas cxiam egala. Anstataux la finigxo OJ en multenombro, "Ido"    uzas   la   finigxon   i   de   infinitivo, anstatauxante la finigxon de infinitivo per AR, IR, OR. "Ido" havas ankoraux  10  afiksojn  pli ol Esperanto,  pli da verbformojn k.t.p. La konfuzo estas nun tiel granda,  ke la Idistoj mem faras erarojn, tre  ofte decidas sxangxojn,  malhelpante la floradon de la literaturo.
     Nun jam  ekzistas  multe  da  Idaj  projektoj,  ekz:  Ido de Beaufront, Reform-Ido Seidel N1, Reform-Ido Seidel N2, Reform-Ido Weisbart k.t.p.
     Kvankam la  Idistaro  ne  estas  granda,  tamen  oni   devas konfesi, ke  tiuj  malbonintencoj  krei  skismojn  por pereigi la verkon de D-ro Zamenhof ne povas  havi  bonajn  influojn  sur  la
ideon de  la  internacia  lingvo,  sed  ni  esperu,  ke la lingvo Esperanto dauxrigos kreski kaj flori al cxagreno de cxiuj Idistoj.

                                      [V.Rhejnsxtejn]

     Bone  N.Korzlinskij
           A.Sahxarov  A.Ajspurit.

************